Richting 10% energiereductie op 1 hectare 

Interview met Rene Hiemstra, Research Lead bij Thermeleon, over de ontwikkelingen in de Warmtebatterij en samenwerking met Koppert Cress.

Samenwerking met Koppert Cress.

‘’Onze samenwerking met Koppert Cress gaat al terug naar het begin van ons bedrijf in 2017.’’ Koppert Cress  is een innovatieve teler en koploper op gebied van duurzaamheid in de glastuinbouw. Altijd op zoek om vooraan te blijven lopen in alle nieuwe ontwikkelingen op het gebied van teelttechnologie, zoals de warmte- en koudeopslag, warmte uit de sloot, en zonnecollectoren. ‘’In de loop der jaren hebben we een hechte samenwerking opgebouwd en hebben we veel voordeel gehad door het direct kunnen testen van onze prototypes én hierbij de werking aangetoond op kleine schaal.’’ In 2022 is het demonstratieproject van de Thermeleon Warmtebatterij gestart bij Koppert Cress voor een integratie op 1 hectare. Vanaf juli 2023 zullen de eerste resultaten voor het project worden verzameld van het effect van de Warmtebatterij in operationele omgeving. 

Minimaal 10% energiereductie op 1 hectare

Bij de eerste prototypetesten bij Koppert Cress is de technische en commerciële haalbaarheid van de technologie onderzocht. Hiervoor is in de kas een proefopstelling gebouwd waarmee er meerdere mogelijkheden hebben getest om de eerste prototypes te ontwikkelen. ‘’Als vervolgstap testen we dezelfde technologie op een grotere schaal als demonstratie op 1 hectare. Hierbij is ons doel minimaal 10% energiereductie te realiseren door simpelweg efficiënter om te gaan met de energie in de kas.’’

Toepassing sensorgrid als visualisatie van de impact op het klimaat

‘’Onze resultaten worden gegenereerd door een sensorgrid, een serie van datapunten die ons inzicht geven in het klimaat en de effecten van de warmtebatterij. Deze punten liggen verspreid niet alleen horizontaal maar ook verticaal over de kas, waardoor ook de klimaatgelijkheid in kaart wordt gebracht. Met als resultaat een klimaatmap per parameter van de kas.’’

Met het sensorgrid wordt het effect van de Warmtebatterij op het kasklimaat, en daarmee het effect op het gewas, gemeten. ‘’Onder andere wordt de luchttemperatuur, luchtvochtigheid, en CO2-niveaus in de kas gemeten om de impact van ons product te visualiseren. Op grote schaal wordt het totale energieverbruik van de kas bijgehouden om de daadwerkelijke energiereductie te monitoren inclusief een vergelijking met een referentiesegment voor een nauwkeurige vergelijking. ‘’

Optimalisatie van de prestatie

Bij de eerste proefopstelling is de werking van de technologie aangetoond op kleine schaal. Daarbij wordt stap voor stap de proefopstelling uitgebreid richting de 1 ha. Eerste resultaten van de eerste uitbreiding geven al een sterke lokale temperatuurdemping in de maand mei als koeling overdag én een verwarming gedurende de avond. ‘’Tijdens de eerste prototype testen hebben we veel geleerd over de interactie tussen ons product en het klimaat in de kas gedurende alle seizoenen, en zo informatie opgedaan om het product te optimaliseren voor de prestatie. Als eerste stap willen we met de Thermeleon Warmtebatterij minimaal 10% energiereductie realiseren. Als volgende stap gaan we de prestatie optimaliseren voor een mogelijk nog hogere energiereductie, we streven voor de 30%! Ook willen de klimaatgelijkheid van de kas te verbeteren voor hoge gewaskwaliteit.’’

Co-creaties met Koppert Cress

Om de innovatieve technologie zo snel mogelijk richting de praktijk te brengen met de gewenste kwaliteit heeft Thermeleon nauw met Koppert Cress samengewerkt. ‘’De grootste uitdaging waar we afgelopen jaar tegenaan liepen, was de stap te nemen van een MVP (Minimum Viable Product) naar grootschalige kasintegratie. Door deze in verschillende fase op te breken is eerst het product geïnstalleerd voor een vakmaat, welke stap voor stap is uitgebouwd waarbij de resultaten zijn geëvalueerd. Tijdens de co-creatie sessies kwamen niet alleen de productontwerp ter sprake, maar ook onderwerpen als onderhoud, impact op het gewas, installatie setpoints, kasintegratie, en de eerste meetresultaten.’’ Dankzij een getalenteerd team en de expertise van Koppert Cress wordt dit proces in goede banen begeleid.

Warmtebatterij uitproberen in het klein?

In juli 2023 start de aanmelding voor een demopaneel setup, een kleinschalige warmtebatterij voor jouw kas, waarbij de demping op het temperatuurprofiel gevisualiseerd wordt. Interesse? Schrijf je in via deze link en we nemen bij de lancering contact met je op.

Een nieuw schermsysteem moet de energiekosten halveren. – Groenten & Fruit

Thermeleon, een start-up van TU-Delft, werkt aan de ontwikkeling van een PCM-toepassing (Phase Change Materials) geschikt voor kassen om efficiënter met energie om te gaan. Overdag wordt het overschot aan warmte opgeslagen in de vorm van verticale schermsystemen. Bij een lagere temperatuur wordt de warmte automatisch weer afgegeven, waardoor de warmtevraag wordt gereduceerd. De start-up doet hier onderzoek naar, met als doel een CO2-neutrale glastuinbouw te realiseren.

Warmte-opslag

Een verticaal schermsysteem maakt het mogelijk om warmte op te slaan en weer af te geven. Het schermsysteem bestaat uit Phase Change Material, dat bij faseverandering van vast naar vloeibaar veel energie kan opnemen. Dit materiaal neemt overdag warmte op en geeft het ’s avonds weer af.

“Het principe is gebaseerd op de Chinese zonnekas, waarbij gebruik wordt gemaakt van thermische massa. De zonnekas is zo gemaakt dat constantere temperaturen kunnen worden gehandhaafd”, zegt Liesanne Wieleman van Thermeleon. Er is nog veel onderzoek nodig om onder andere te kunnen bepalen hoe groot de verticale schermsystemen moeten worden en hoeveel materiaal nodig is.

Flinke reductie gas

Door gebruik te maken van de verticale schermsystemen is een reductie van minimaal 8 m3 gas/m2 kas mogelijk, zo heeft Wieleman met het simulatiemodel Kaspro berekend. Door het product verder te ontwikkelen, is het mogelijk een nog hogere reductie te realiseren van 12 m3 gas/m2. Dit geeft dan een verlaging van 50% op energiekosten en daarnaast 226.800 kilo CO2-reductie per 1 hectare kas.

Bij een reductie van minimaal 12 m3 gas/m2 is, uitgaande van 6.000 hectare geschikte kasoppervlakte in Nederland, een totale besparing van 720 miljoen m3 gas/jaar mogelijk. Wieleman: “Dat brengt Nederland een stap dichterbij CO2-neutrale glastuinbouw.”

Bron: Groenten & Fruit, GFactueel.nl 07-02-2020