De toekomst van De energiezuinige kas

Warmtebatterij van Thermeleon revolutioneert glastuinbouw. (n.d.). Rabo &Co.

https://raboenco.rabobank.nl/nl/juli_2025/3118/de-toekomst-van

Een wereldprimeur uit Nederland: de eerste passieve warmtebatterij speciaal ontwikkeld voor hightech kassen. Het bedrijf Thermeleon, onder leiding van natuurkundige Jildou de Jong (31), lanceerde dit baanbrekende systeem. Het draagt bij aan een gebalanceerder kasklimaat en een betere gewasgroei, helpt de glastuinbouwsector een stap vooruit richting klimaatneutraliteit en levert telers een flinke besparing op hun energierekening op.

Naast haar studie technische natuurkunde aan de TU Delft voerde Jildou de Jong in 2015 een project voor een klimaatcomputerbedrijf uit. Daar ontdekte ze hoe geavanceerd Nederlandse kassen zijn. ‘Ik kwam erachter dat tachtig procent van de hightech kassen wereldwijd door Nederlandse bedrijven wordt gebouwd’, vertelt ze in haar kantoor in de Rotterdamse Van Nellefabriek. ‘Ik realiseerde me dat we hiermee ’s werelds meest efficiënte voedselfabriek hebben. Dat betekent dat we flink kunnen bijdragen aan echt klimaatneutrale glastuinbouw wereldwijd.’

In 2020 zette ze samen met bouwkundige Liesanne Wieleman het bedrijf Thermeleon op, waarmee ze een passieve warmtebatterij (zie kader) op basis van Phase Changing Materials (PCM) speciaal voor hightech kassen ontwierp. ‘Overdag smelt het materiaal door het broeikaseffect, ’s nachts kristalliseert het weer, waarbij warmte vrijkomt’, legt De Jong uit. ‘Zo koelt de batterij de kas overdag door de overtollige warmte op te slaan, en geeft die ’s nachts weer af, als het te koud is.’

Optimale gewasgroei

De technologie voorkomt ook hittestress bij gewassen. ‘Het kasklimaat is homogener en doordat de ramen minder open hoeven, lekt er minder warmte weg en scheelt het ook koelenergie. Goed voor het klimaat en voor een betere gewasgroei.’

De succesvolle ontwikkeling van de warmtebatterij is mede te danken aan innovatieve teler Koppert Cress en Bart van Meurs, directeur van Division Q, de innovatietak van Koppert Cress. ‘Dankzij hun geloof in de innovatieve technologie hebben we de batterij verder kunnen ontwikkelen. Zij maakten de stap van een demo naar de implementatie op één hectare mede mogelijk.’

Begin 2025 was de definitieve versie klaar. ‘Maar’, zo zegt De Jong ook, ‘elke kas is anders en vraagt om net weer andere toepassingen. We hebben daarom een strategie ontwikkeld voor een op maat gemaakte versie.’

De warmtebatterij is, anders dan een traditionele batterij, dankzij de PCM passief. ‘Je bent niet afhankelijk van gasprijzen en hebt geen netbelasting’, legt ze uit. ‘Telers besparen er vijftien tot dertig procent mee op hun energierekening, ook doordat er geen operationele kosten zijn. En dankzij overheidssubsidies op de investeringskosten is de aanschaf extra aantrekkelijk.’

Samenwerkingen

Voor een volledig klimaatneutrale kas is meer nodig dan alleen zo’n batterij. ‘Ook licht en elektriciteit spelen een grote rol. Met Thermeleon zijn we daarom verschillende samenwerkingen aangegaan.’ Samen met onder meer TNO, Delphy en HIC bouwt het bedrijf aan een fieldlab, waarin licht, warmte en CO₂-management gecombineerd worden tot een compleet klimaatsysteem.

De Jong: ‘Zo kunnen we het proces naar een klimaatneutrale kas versnellen.’ Hoewel er al internationale interesse is, ligt de focus voorlopig op Nederland. ‘Wij zijn de etalage van de wereld. Als het hier goed werkt, volgt de stap naar internationaal vanzelf.’

Vijftien jaar geleden had De Jong nooit gedacht in de glastuinbouw terecht te komen. ‘Ik was nog nooit in een kas geweest’, lacht ze. ‘Maar natuurkunde speelt er een grote rol. Ik ga nu zelfs samenwerken met een professor van wie ik destijds college kreeg. De cirkel is rond.’

De innovatie in het kort

Met haar bedrijf Thermeleon ontwikkelde Jildou de Jong een warmtebatterij om de glastuinbouw klimaatneutraler te maken.

  • De warmtebatterij is de eerste passieve PCM-batterij voor hightech kassen ter wereld
  • Een passieve warmtebatterij op basis van PCM houdt in dat hij werkt zonder stroom of gas en daardoor geen netbelasting geeft
  • Telers besparen zo 15 tot 30 procent op hun energierekening
  • Door het winnen van een wedstrijd van Dragons Den kan Thermeleon nu met andere partijen versneld toewerken naar een volledig klimaatneutrale kas

Warmtebatterij van Thermeleon revolutioneert glastuinbouw. (n.d.). Rabo &Co.

https://raboenco.rabobank.nl/nl/juli_2025/3118/de-toekomst-van

Thermeleon optimaliseert warmtegebruik in de kas

Thermeleon optimaliseert warmtegebruik in de kas – Rabobank. (n.d.). Rabobank. 

https://www.rabobank.nl/lokale-bank/artikel/011159594/thermeleon-optimaliseert-warmtegebruik-in-de-kas

De glastuinbouw heeft een bijzonder imagoprobleem. ‘Je kunt in kassen enorm veel en gezond voedsel produceren, met een enorme besparing op landgebruik, en zonder de bodem uit te putten of schadelijke pesticiden te gebruiken. Bovendien zijn ze heel efficiënt, omdat gewassen er altijd onder ideale omstandigheden groeien’, betoogt Jildou de Jong.

‘Toch zien mensen de glastuinbouw vaak alleen maar als een grote energieverbruiker. Terwijl de sector veel waarde creëert en zichzelf als doel heeft gezet in 2040 klimaatneutraal te zijn.’

Daar komt Jildou de Jong zelf om de hoek kijken. Zij is (mede-)oprichter en directeur van Thermeleon, de nog jonge producent van de revolutionaire Warmtebatterij voor de glastuinbouw. Naast haar studie Technische Natuurkunde aan de TU Delft werkte ze als consultant. Tijdens een uitdagende opdracht voor een klimaatcomputerbedrijf leerde ze de sector kennen, en kwam ze erachter hoe innovatief en hightech deze is. Jaren later richtte ze Thermeleon op, met als doel: klimaat-neutrale glastuinbouw. Ze herkende een grote kans: dankzij het ‘broeikaseffect’ genereert de kas een enorme hoeveelheid warmte, die kan worden opgeslagen om ’s nachts te verwarmen. Thermeleon lanceerde hiervoor ’s werelds eerste PCM-toepassing voor hightech kassen op grote schaal. Phase Changing Materials (PCM) zijn materialen die bij bepaalde temperatuurovergangen warmte opslaan of afgeven. Restwarmte – en daar is nogal wat van in een kas – laat het materiaal smelten waardoor het de ruimte koelt. In de nacht kristalliseert het materiaal weer en geeft het juist warmte af.

Warmteoverschot

Perfecte eigenschappen om te benutten in een kas. Immers: ‘Overdag ontstaat er snel een groot warmteoverschot als de zon op het glas staat’, legt Jildou de Jong uit. ‘Normaal gesproken gaan dan de ramen open om die warmte te laten ontsnappen. Dat is niet alleen zonde van de onbenutte warmte. Er ontsnapt daardoor ook meer dan 60 procent van de CO, die juist nodig is voor de gewasgroei. Doordat de Warmtebatterij bij een warmteoverschot de kas overdag koelt, blijven de ramen meer gesloten en verlies je minder CO. De batterij slaat de warmte namelijk op en die wordt ’s avonds weer teruggegeven. Zo gaat er zo weinig mogelijk energie verloren.’

Dus: efficiënter gebruik van energie, minder CO2-uitstoot én minder temperatuurpieken, wat bet er is voor de gewassen in de kas. De PCM-techniek is vrij van schadelijke chemicaliën en gaat door zijn passieve werking bijzonder lang mee. De investering is daardoor snel terugverdiend.

Wereldwijde aanvragen

PCM wordt onder andere veel gebruikt in het lange-afstandstransport van medicijnen en in de utiliteitsbouw. Thermeleon had de wereldprimeur om er een Warmtebatterij mee te ontwerpen voor een hightech kas van een hectare groot. ‘Bij Koppert Cress in het Westland hebben we een jaar lang data verzameld en de positieve effecten in beeld gebracht. Er staan nu meerdere nieuwe projecten in de steigers en we hebben ongeveer honderd aanvragen liggen van telers en sectorpartijen van alle continenten.’

Thermeleon heeft de hard- en software voor de Warmtebatterij zelf ontwikkeld en produceert deze in de Rotterdamse Van Nellefabriek. Voor iedere kas en voor elk gewas en klimaat maakt Thermeleon een ontwerp op maat, met de phase changing materialen op de optimale plek in de kas bevestigd.

Het ultieme doel is een klimaat-neutrale sector in 2040. Er zijn en worden veel initiatieven ondernomen met het gebruik van onder andere rest- en aardwarmte. Deze warmte is echter ook nodig voor huizen en utiliteit, en niet overal is deze warmte beschikbaar. Glastuinbouw Nederland concludeert dan ook dat er nog 35 procent energiebesparing extra nodig is om de doelen te behalen. ‘Onze batterij zorgt voor een daling van de energievraag met 15 tot 30 procent’, weet De Jong. ‘Dus in de gunstigste condities ben je daar bij elkaar opgeteld een heel eind mee onderweg.’

Energietransitie

Thermeleon ontving van Rabobank zowel een bijdrage uit het Impactfonds als een Innovatielening, waarmee de inspanningen voor de energietransitie en voedselvoorziening een extra boost kregen. ‘Het heeft ons in staat gesteld om productvarianten op maat te maken voor verschillende hightech kassen én om ons team uit te breiden, wat cruciaal is in deze groeifase van het bedrijf’, stelt De Jong. ‘We hebben een leuke relatie met de bank, op verschillende niveaus. Ze helpen ons ‘het woord’ echt te verspreiden en denken vol motivatie met ons mee. Het contact is heel persoonlijk, wat ik bijzonder vind voor de grootste food en agri bank ter wereld.’

Thermeleon optimaliseert warmtegebruik in de kas – Rabobank. (n.d.). Rabobank. 

https://www.rabobank.nl/lokale-bank/artikel/011159594/thermeleon-optimaliseert-warmtegebruik-in-de-kas

Dutch horticulture eyes tech to sustain its market grip

The Netherlands is a global leader in horticulture, ranking as the world’s second-largest exporter of agricultural products after the US.

Read the full article here:

https://www.agtechnavigator.com/Article/2025/07/01/dutch-horticulture-eyes-tech-to-sustain-its-market-grip

Veel interesse voor warmtebatterij tijdens kenniscafé

Schregardus, L. (2025, 15 april). Veel interesse voor warmtebatterij tijdens kenniscafé — greenport aalsmeer. Greenport Aalsmeer.
https://greenportaalsmeer.nl/nieuws/veel-interesse-voor-warmtebatterij-tijdens-kenniscaf

Op vrijdag 11 april organiseerde Greenport Aalsmeer het Kenniscafé Warmtebatterij waarin circa 30 deelnemers zijn bijgepraat over de mogelijkheden van een warmtebatterij voor de glastuinbouw

Jildou de Jong van Thermeleon presenteerde samen met glastuinder Peter de Munk de warmtebatterij die Thermeleon heeft ontwikkeld. Via ‘phase change material’ (fase-overgangsmateriaal) kan de warmtebatterij warmte opnemen en weer afgeven. Deze ‘batterij’ zorgt ervoor dat de pieken in temperatuur (laag en hoog) afgevlakt worden, wat zorgt voor een meer gelijkmatige temperatuur in de kas en een besparing op energiekosten. Er is voor deze wamtebatterij geen elektriciteitsaansluiting nodig en het bevat geen schadelijke chemicaliën. Het systeem is reeds in productie en is geschikt voor verschillende type teelten.

Daarna was het woord aan Daan Hogewoning van BeeBeeOne. Hun warmte-oplossing is nog in ontwikkeling, maar hun doel is om de transitie naar duurzame warmte met slimme elektrificatie en schone opslag te realiseren. Zij gebruiken hiervoor een combinatie van energieproductie- en energie opslag technieken. Kees Poortvliet van Flynth presenteerde een toelichting op subsidieregelingen die beschikbaar zijn voor deze technieken.

Volgens Dave Vlaming van Greenport Aalsmeer was er veel interesse bij de deelnemers. ‘Energiekosten maken een belangrijk deel uit van de productiekosten van glastuinbouwbedrijven. Door energiereductie en verduurzaming kunnen de energiekosten beheersbaar gemaakt worden. Warmtebatterijen kunnen mogelijk een rol spelen in de energiereductie en verduurzaming op bedrijfsniveau’.

Deze bijeenkomst gemist? Bekijk de presentaties:

Meer informatie?
Neem contact op met Pim van Dijk van Greenport Aalsmeer via pvandijk@greenportaalsmeer.nl of 06-1737 92 66.

Zie ook:

https://greenportaalsmeer.nl/nieuws/veel-interesse-voor-warmtebatterij-tijdens-kenniscaf

https://www.hortidaily.com/article/9728080/thermal-batteries-can-also-effectively-cool-the-greenhouse/

https://www.groentennieuws.nl/article/9723593/warmtebatterij-kan-kas-ook-goed-koelen/

Nieuwe projecten met warmtebatterij bij telers

https://www.groentennieuws.nl/article/9698947/nieuwe-projecten-met-warmtebatterij-bij-telers

Na jaren succesvol testen gaat de Nederlandse start-up Thermeleon dit jaar zijn eerste warmtebatterijen leveren aan telers van groenten en sierplanten. Jildou de Jong ziet dat er veel interesse is in de techniek, en vertelt bij Change Inc. dat men zich eerst op Nederland richt. “Dat is op dit gebied de etalage van de wereld.”

Samen met drie andere bedrijven, waarmee men de ideeënwedstrijd voor de Kas van de Toekomst won, werkt men ook aan ‘de tomaat van de toekomst.’ In dat project willen de vier de echte, maatschappelijke kosten van het telen van tomaten in kassen in kaart brengen en een tomaat telen die niet alleen duurzaam, maar ook rendabel en voedzaam is.

Nederlandse warmtebatterij koelt en verwarmt kassen én bespaart tot 30 procent energie

Oerlemans, A. (2025, January 23). Nederlandse warmtebatterij koelt en verwarmt kassen én bespaart tot 30 procent energie. Change Inc.

https://www.change.inc/energie/nederlandse-warmtebatterij-koelt-en-verwarmt-kassen-en-bespaart-tot-30-procent-energie-41463

Een warmtebatterij die kassen overdag koelt en ’s nachts verwarmt. Die geen stroom verbruikt en geen gassen uitstoot. Waarmee telers 10 tot 30 procent kunnen besparen op hun energiegebruik. Na jaren succesvol testen gaat de Nederlandse start-up Thermeleon dit jaar zijn eerste warmtebatterijen leveren aan telers van groenten en sierplanten.

Een kas is een prachtuitvinding om ook jaarrond gewassen te kunnen verbouwen waar dat vanwege het koude of warme klimaat lastig is. Door de glazen ramen komt daglicht binnen, dat wordt omgezet in warmte, die de kas vasthoudt. Alleen is die warmte er niet altijd op het juiste moment. Overdag kan het te warm worden in de kas, terwijl die warmte juist ’s avonds of ’s nachts nodig is omdat het dan te koud is.

De warmtebatterij van Thermeleon slaat die warmte van de dag gratis op en geeft deze ’s avonds af, en bespaart zo energie. Overdag koelt hij de kas en kunnen de ramen meer gesloten blijven. Door teveel raamventilatie lekt nu CO2 weg en die is belangrijk voor de plantengroei. Als een teler actief koelt, dan bespaart de Warmtebatterij ook op elektriciteit. De batterij zorgt voor een stabieler binnenklimaat, met minder hitte- en koude stress voor het gewas, wat goed is voor de gewasgroei.

Bakstenen muur

Het concept is een beetje te vergelijken met de bakstenen muren, de ‘fruitmuren’, die in de late Middeleeuwen in Nederland en België werden geïntroduceerd, waar gewassen naast werden geplant. Die stenen geven ’s avonds de opgeslagen warmte van de dag af. De huidige moderne Chinese zonne-kas maakt nog steeds gebruik van dit effect.

“Zo’n muur stelde ons in de 16e eeuw in staat om in Nederland de eerste mediterrane vruchten te telen. In de glazen hightech kas van vandaag zijn we dat concept een beetje vergeten. Wat wij doen is het oude concept van warmte-bufferende elementen in een innovatief jasje terugbrengen in de kas”, zegt oprichter en CEO Jildou de Jong van Thermeleon.

Wereldprimeur

De Thermeleon warmtebatterij is geen traditionele batterij met batterijcellen of elektrolyten, maar bestaat uit verschillende vormen met zogeheten Phase Change Materials (PCM), die op verschillende plekken in de kas aan te brengen zijn. Die elementen laden en ontladen passief door temperatuurverschillen. Als die materialen veranderen van vast naar vloeibaar (smelten) absorberen ze warmte en koelen ze de omgeving. Als de temperatuur daalt, veranderen ze terug van vloeibaar naar vast (stollen) en geven ze de opgeslagen warmte terug.

“Het is een passief systeem dat geen energie verbruikt en geen gassen uitstoot. De werking van deze materialen is al vaak onderzocht, maar het is nog nooit op commerciële schaal in een hightech kas toegepast. Ons is het voor het eerst gelukt om een warmtebatterij speciaal voor hightech kassen te ontwerpen, en in een kas van 1 hectare te lanceren. Een wereldprimeur”, vertelt De Jong.

Etalage van de wereld

Dat was in een kas van Koppert Cress in het Westland. Uit de testresultaten en nader onderzoek blijkt dat de Warmtebatterij in verschillende type kassen ingezet kan worden, bestaande en nieuwbouw, voor een breed scala aan gewassen. Van komkommers en tomaten tot bloemen. Dit jaar worden nieuwe projecten bij diverse telers opgestart.

“Er is veel interesse van telers. We willen ons eerst op Nederland richten, want dat is op dit gebied de etalage van de wereld”, zegt De Jong. “Iedereen kijkt naar Nederland. We krijgen aanvragen van telers en partners uit de hele wereld en we bereiden ons voor om hier binnen enkele jaren optimaal op in te spelen.”

Kasmetingen
De warmtebatterij van Thermeleon is getest in de kassen van Koppert Cress | Credit: Koppert Cress

Eigen fabriek

Inmiddels beschikt Thermeleon over een eigen fabriek in Zuid-Holland, waar de warmtebatterijen en de verschillende onderdelen worden geproduceerd en aan tuinders worden geleverd. Door het opschalen van de productie wordt de technologie toegankelijk voor een grote groep telers in Nederland.

De Venlokas moet verduurzamen

De meest gebruikte hightech kas ter wereld is een Nederlandse uitvinding: de Venlokas. 80 procent van de hightech kassen ter wereld zijn van dit type en gebouwd of ontworpen door Nederlandse bedrijven. De kas bestaat uit een skelet van verzinkt staal en aluminium, met glazen ramen ertussen.

Hij geldt wereldwijd als een kas waarin telers zeer efficiënt groente en siergewassen kunnen verbouwen. Zelfs in een woestijn. In het Westland staan er zoveel dat we van een glazen stad spreken. Momenteel komt 85 procent van het energieverbruik van deze kassen uit fossiele brandstoffen, in Nederland vooral uit aardgas. De sector heeft als doel om dit in 2040 naar nul te brengen, en klimaatneutraal te zijn.

Volgens het CBS verstookt de glastuinbouw zo’n 3,9 miljard kuub aardgas per jaar. Daarbij stoot de sector 3 procent van alle CO2 in Nederland uit. Omdat aardgas voor tuinders goedkoop was en nauwelijks werd belast, bouwden ze grote warmtekrachtkoppeling-installaties (WKK) die zowel warmte voor de kassen als elektriciteit kunnen opwekken. Die elektriciteit verkopen ze. De WKK-installaties in de glastuinbouw wekken zelfs 10 procent van alle gebruikte elektriciteit in Nederland op. Nu de belasting op aardgas stapsgewijs toeneemt en tuinders zelfs een CO2-heffing moeten betalen, neemt de urgentie om te verduurzamen en energie te besparen toe.

Energiebesparing

Voor het verduurzamen van de glastuinbouw worden verschillende oplossingen onderzocht. Geothermie, waarbij de WKK-installaties of lokale warmtenetten in de toekomst worden aangedreven door aardwarmte uit de bodem, is er een van. Een andere is de aanleg van warmtenetten, die de restwarmte van de industrie uit het Rotterdamse havengebied gebruiken.

Beide oplossingen hebben ook nadelen en risico’s, zoals het zoeken naar goede geothermieputten of de aanleg van dure pijpleidingen. “Daarom moet, aanvullend, 35 procent of meer van de verduurzaming uit energiebesparing komen. Daar valt de warmtebatterij onder, omdat wij zowel op koelen als op verwarmen besparen”, stelt De Jong.

“Met de warmtebatterij kunnen telers 10 tot 30 procent besparen op hun energierekening. Hoeveel precies, dat verschilt per teler en per kas, en kunnen wij op maat inschatten door onze rekenmodellen, waarin we ook met TNO en universiteiten samenwerken.”

Hightech

De Jong studeerde technische natuurkunde aan de TU Delft. Via een adviesopdracht voor klimaatcomputers ontdekte ze hoe hightech de glastuinbouwsector is. Ze richtte Thermeleon in 2020 op met een andere oud-studente van de TU Delft: Liesanne Wieleman. Die is inmiddels niet meer actief bij de start-up. De Jong en haar team zijn vanuit de Van Nellefabriek in Rotterdam verder gegaan met het ontwikkelen van de warmtebatterij. Dankzij samenwerking met innovatieve koplopers Koppert Cress en DivisionQ gingen in 2021 de eerste kastests van de materialen en productvarianten van start.

Kvd T1
Thermeleon won samen met Skytree, Voltiris en Fotoniq de wedstrijd voor de ‘Kas van de Toekomst’ | Credit: Rolf van Koppen

Kas van de toekomst

In oktober vorig jaar won Thermeleon samen met drie andere bedrijven de ideeënwedstrijd van Dragons Den voor de ‘Kas voor de Toekomst’. In dat concept wordt de warmtebatterij gecombineerd met Direct Air Capture-machines van Skytree, die CO2 uit de lucht halen en aan de telers leveren. Dit als alternatief voor de fossiele CO2 die ze gebruiken.

Die machines krijgen hun stroom van de zonnemodules die Voltiris speciaal heeft ontwikkeld voor kassen. Die modules laten het benodigde licht voor de gewassen door en zetten de rest om in groene stroom. De derde partner, Fotoniq, levert een spraycoating die ervoor zorgt dat het zonlicht beter verspreid wordt in de kas. Daardoor worden licht en temperatuur gelijkmatiger verdeeld. De warmtebatterij draagt ook bij aan die gelijkmatigere temperatuurverdeling, waardoor gewassen minder hitte- en koude-stress ondervinden en ramen vaker dicht kunnen blijven.

“Een teler wil één totaaloplossing voor zijn kas. Daarvoor moet je samenwerken en de synergie opzoeken. Samen kunnen we die kring sluiten en haken we aanvullende bestaande en nieuwe technieken aan om de Kas voor de Toekomst te realiseren”, zegt De Jong.

Tomaat van de toekomst

De vier bedrijven zijn nu ook bezig met de ‘tomaat van de toekomst. In dat project willen de vier de echte, maatschappelijke kosten van het telen van tomaten in kassen in kaart brengen en een tomaat telen die niet alleen duurzaam, maar ook rendabel en voedzaam is. De Jong: “We gaan met de duurzame ‘kas voor de toekomst testen hoe die bij het telen van tomaten presteert ten opzichte van een reguliere kas. Qua duurzaamheid en kosten. Daarbij zijn we van plan een aantal grote partijen aan te haken. We noemen dat onze ‘man on the moon-mission’.”

Kas voor de Toekomst: Passie voor innovatie

Kas voor de Toekomst: Passie voor innovatie. (2024). Kasmagazine

https://www.kasmagazine.nl/artikelen/2024-greenport

Hoe ziet een kas er over enkele jaren uit? Skytree, Thermeleon, Voltiris en FOTONIQ hebben daar een duidelijk beeld van. Met elkaar wonnen zij onlangs de ideeënwedstrijd van het Fieldlab Kas voor de Toekomst. De standaard Venlo-kas is een groot succes, maar om klimaatneutraal te worden is er echt radicale innovatie nodig. Samen willen zij dat versnellen. Amanda, Jildou, Kaz en Bob geven de startups een gezicht en laten zien hoe uitdagend de sector is voor wie het verschil wil maken.

JILDOU, THERMELEON:
Thermeleon ontwikkelde een Warmtebatterij die de kas ’s nachts duurzaam verwarmt, en overdag duurzaam koelt. Het laadt op met het ‘gratis’ overschot aan warmte. Met een significante reductie van de energievraag én een duurzamere kas als gevolg. Jildou (30) is oprichter. “Telers zijn slimme technische mensen met een enorme passie voor wat ze doen. Wetenschappers blijven soms te veel steken in het theoretische, terwijl telers een zesde zintuig hebben voor het gewas en alle parameters in de kas. Onze Warmtebatterij past in het logische denken van de teler, daarom is er ook veel bereidheid om daarover in gesprek te gaan.” De samenwerking met Skytree, Voltiris en FOTONIQ geeft extra energie, meent Jildou. “Met een individuele oplossing raak je nooit de totaaloplossing die een kas nodig heeft. Met elkaar kunnen we de Kas voor de Toekomst in één keer naar een hoger level tillen. Dat lukt niet in je eentje. Samen kunnen we een gevoel van urgentie creëren en grotere stappen maken.”

AMANDA, SKYTREE:
Skytree heeft een methode ontwikkeld om CO2 op locatie bij de teler uit de buitenlucht op te vangen. Met Direct Air Capture-machines krijgen telers een milieuvriendelijke alternatief voor fossiele CO2-bronnen. Amanda (28) ging dit jaar aan de slag bij Skytree, omdat ze wil bijdragen aan de transitie naar een groenere wereld. “Met onze innovatie kunnen we een grandioze impact hebben op de tuinbouw wereldwijd. Verandering is spannend, maar de reacties uit de sector zijn heel positief. Nu is het aan ons om het te implementeren.” Bij de Kas voor de Toekomst draait het volgens Amanda om systeemintegratie. “Vervang je de WKK, dan vervang je niet alleen CO2, maar ook warmte en energie. Dus hoe ontwikkel je samen met andere partijen een complete oplossing die open innovatie omarmt? Dat is het uitgangspunt van onze samenwerking met de andere drie partijen. En hopelijk sluiten daar nog mee partijen bij aan.”

‘Samenwerking geeft extra energie’

BOB, FOTONIQ
Met PAR+ biedt FOTONIQ een duurzame spraycoating die ervoor zorgt dat zonlicht diffuus wordt gemaakt. Zo worden licht en temperatuur gelijkmatig, horizontaal en verticaal, verdeeld in de kas. Telers worden zo in staat gesteld om bijvoorbeeld schermdoeken langer open te laten en ramen langer gesloten. Met als resultaat dat er meer licht binnengelaten kan worden en CO2 kan worden vastgehouden. “Er is veel aandacht voor onze innovatie”, zegt Bob (36). “Tegelijkertijd blijft het een uitdaging om verandering teweeg te brengen in de manier waarop mensen werken. Kassen worden gebouwd om lang mee te gaan, innoveren in een vast gegoten model blijft een uitdaging. Daar lopen net als wij ook andere startups tegen aan. De Kas voor de Toekomst creëert een blueprint voor het meest optimale systeem. Dit vraagt om een systeemverandering die continue innovatie mogelijk maakt. Het wordt een flexibel plug-and-play alternatief, waarin kassen niet langer voor dertig jaar vaststaan, maar voortdurend kunnen evolueren. Zo versterken we elkaar en zorgen we dat de sector wereldwijd competitief blijft.”

KAZ, VOLTIRIS:
Voltiris heeft ‘s-werelds eerste zonnepanelen ontwikkeld voor in de kas. Met een slimme filter worden alle kleuren zonlicht doorgelaten die nodig zijn voor het gewas en wordt de rest omgezet in duurzame energie. Op deze manier kunnen telers alle energie die ze nodig hebben voor hun kas zelf opwekken. “Lekker duurzaam én goed voor de portemonnee”, geeft Kaz aan. “Het is een innovatie die al in de praktijk wordt toegepast.” De Nederlandse tuinbouw is volgens Kaz enorm hightech en innovatief. “Tegelijkertijd kan het wat ons betreft nog wel een tandje harder. Er zijn zeker koplopers, maar ook bedrijven die door de luxe positie die we in Nederland hebben, blijven vasthouden aan hoe het was. Wij proberen daar een nieuwe impuls aan te geven.” Startups kunnen daar volgens Kaz aan bijdragen. “Er wordt op zoveel verschillende onderwerpen geïnnoveerd, voor telers is het lastig om dat allemaal bij te houden. Door elkaar op te zoeken, zoals wij nu doen binnen de Kas voor de Toekomst, kunnen we werken aan een overzichtelijke totaaloplossing en kunnen we nog meer impact maken.”

Kas voor de Toekomst: Passie voor innovatie. (2024). Kasmagazine

https://www.kasmagazine.nl/artikelen/2024-greenport

Dutch Startup Pitches from ScaleNL Accelerator!

Venture Café Cambridge. (2024, December 5). Dutch Startup Pitches from ScaleNL Accelerator! – Venture Café Cambridge.

https://venturecafecambridge.org/sessions/dutch-startup-pitches-from-scalenl-accelerator/

You don’t want to miss this showcase of 11 Dutch deep tech founders bringing their innovative solutions to the US market in 2024 with ScaleNL Accelerator!

This pitch showcase marks the culmination of the 2024 East Coast Accelerator program, an immersive 10-week program preparing high potential Dutch startups designed to empower tech startup founders on their journey toward US market entry. With the support of US-based advisors and mentor communities, the teams adapt their businesses, pitches and strategy to the American market. This is the flagship program of ScaleNL, a public-private funded organization supporting Dutch tech startups to scale into new markets.

Meet the innovators:

Sabine van Egeraat – Founder & CEO, Sabender

Sabender offers a Cognitive Behavior Therapy-based and AI infused knowledge platform for professionals to take control of their own mental well-being. #HealthTech

Jildou de Jong – Founder & Director, Thermeleon

Thermeleon’s Heat Battery helps refuse reliance on fossil fuels by high tech greenhouses and improve the sustainability and temperature stability. #ClimateTech

Dmitrii Beliakov – Founder & CEO, C Teleport

C Teleport is an AI-powered B2B travel platform that allows its customers to automate post-booking changes at scale. #TravelTech

Michiel Meyer – CEO & Co-Founder, Workwize

Workwize solves the IT Hardware Management for your global workforce. Deploy, manage and retrieve IT hardware for your distributed teams. #HRTech

Jard van Ingen – CEO & Co-Founder, GetFocus

GetFocus is a technology forecasting solution for R&D leaders to forecast the technological future years before they disrupt. #DataIntelligence

Marco D’Agata – Founder & CEO, Neolook Solutions

Neolook Solutions provides advanced video augmented services for NICUs and PICUs. #HealthTech

Vince van de Weijer – Founder & CEO, Clementine

Clementine is a Hearing Screening & Education Platform, eliminating barriers to hearing health. #HealthTech

Boris Goranov – CEO, Ubiqu

Ubiqu delivers the cryptographic components and delivers high levels of assurance for eIDAS wallets. #Cybersecurity

Roel van Meer – CEO, Simbase

Simbase builds a better global connectivity platform and helps customers connect their smart devices around the world. #Telecom

Fabrizio Del Maffeo – CEO & Co-Founder, Axelera AI

Axelera AI aims to accelerate computer vision in edge devices by offering a powerful, energy-efficient, cost-effective, user-friendly AI platform. #Semicon

Leonard Moonen – Founder & CEO, Praxa Sense

Praxa Sense is committed to revolutionizing remote monitoring by delivering unmatched accurate and reliable data, through a proprietary laser speckle-sensor. #HealthTech

Venture Café Cambridge. (2024, December 5). Dutch Startup Pitches from ScaleNL Accelerator! – Venture Café Cambridge.

https://venturecafecambridge.org/sessions/dutch-startup-pitches-from-scalenl-accelerator/

Warmtebatterij bespaart zowel op gas als op stroom en CO2

Glas, V. O. (2023, September 18). Warmtebatterij bespaart zowel op gas als op stroom en CO2. Vakblad Onder Glas.

Warmtebatterij bespaart zowel op gas als op stroom en CO2 – Vakblad Onder Glas

Sinds twee maanden wordt de veelbelovende warmtebatterij uitgetest bij Koppert Cress in Monster, in een kas van 1 hectare naast een referentiekas van dezelfde oppervlakte. De etmaalbuffer laat de eerste positieve resultaten zien, zowel in koeling, verwarming als horizontale temperatuurgelijkheid. Veel hangt af van de juiste integratie met de kas, klimaatinstallaties en de wensen van telers, zegt Jildou de Jong.

De warmtebatterij van de Delftse hardware startup Thermeleon is volop in ontwikkeling, mede dankzij uitbreiding van het team van de twee co-founders – Liesanne Wieleman en Jildou de Jong – naar zeven personen. Het gaat om een passief systeem dat op strategische plekken in de kas wordt geplaatst, in verschillende productvarianten, onder meer bij de gevels, bij de tralie of onder de teeltgoot, en wel zodanig dat de lichtinval op gewashoogte er niet merkbaar onder lijdt.

Minder stroom en CO2 nodig

Het systeem zelf vraagt geen energie, maar slaat op een passieve wijze de overtollige warmte op en geeft het ’s nachts weer af. Daardoor kunnen de ramen langer gesloten blijven, ontsnapt minder CO2 uit de kas en is overdag ook minder stroom nodig voor eventuele koeling. Hoeveel precies moet uit de praktijkproef blijken. De Jong: “Door een ‘teler-made’ kasintegratie wordt een homogener horizontale temperatuurverdeling bereikt, wat bijvoorbeeld hittestress en koudeschade moet inperken. Wij verzamelen het komende jaar bij Koppert Cress veel data, zodat we straks met harde cijfers naar buiten kunnen treden.”

Marktintroductie in 2025

Met de installatie van de warmtebatterij bij Koppert Cress, waar eerder een pilot is gehouden, wordt de vinding opgeschaald van een demoproject naar een praktijkproef. De resultaten in de kas van 1 hectare zullen worden vergeleken met een vrijwel identieke referentiekas zonder batterij. Doel is het meten van de besparingen op gas-, stroom- en CO2-verbruik, alsmede de effecten op het klimaat, de klimaatcomputer en andere klimaatinstallaties. Die batterij vraagt om een nauwkeurige integratie met het gewas, de kas en de overige klimaatinstallaties. Hiervoor lopen ook gesprekken met telers en leveranciers van software, om zo het effect van de warmtebatterij te maximaliseren, aldus De Jong. “Het doel is om in 2025 klaar te zijn voor grootschalige marktintroductie. Maar niet voordat we precies weten wat telers van ons willen en verwachten en onder welke voorwaarden.”

Groeigeld ophalen

Bij Wieleman ontstond het idee voor de warmtebatterij in 2017, en sinds de oprichting van de start-up in 2020 is het speelveld voor start-ups aanzienlijk veranderd. Niet ongunstig voor Thermeleon zijn de gestegen energieprijzen, al zijn de kosten voor grondstoffen ook omhooggegaan. Dat heeft echter per saldo geen negatieve impact op het businessmodel, zegt De Jong. In de start-up sector heeft de gestegen rente sommige investeerders op de rem doen trappen, maar zelf merkt ze daar tot nu toe weinig van. “Integendeel, het enthousiasme in de sector voor onze vinding is groot, al zullen we voor de werkelijke marktintroductie groeigeld nodig hebben.
Er bestaan gelukkig ook al subsidiemogelijkheden voor de warmtebatterij. Onze focus ligt momenteel op het inventariseren van de telerswensen. Verder zoeken we nog een bedrijf in de sierteelt dat met ons mee wil innoveren en bereid is om te investeren in een tweede praktijkproef. Een voorbeeld van een erg geschikt gewas is phalaenopsis, maar iedereen is welkom.”

Tekst: Mario Bentvelsen
Bron: VAKBLAD ONDER GLAS | 14 september 2023

Applying multiple energy saving innovations is key – Green Tech

Jacco Strating. (2022, June 28). Applying multiple energy saving innovations is key

https://www.greentech.nl/news/circular-horticulture/applying-multiple-energy-saving-innovations-is-key

The Dutch greenhouse horticulture sector has the ambition to be climate neutral by 2040. At the same time, gas prices peaked to 800% of the original price in 2021. There is therefore a need from the market for an affordable (sustainable) alternative to meet the total energy demand for both cooling and heating and to reduce associated energy costs. During GreenTech Amsterdam, Thermeleon and BBBLS Energy Saving Greenhouses discussed possible solutions in the Technology Theater.

During the session ‘Save energy by applying new innovations and solutions’, managing director Anton Paardekooper of BBBLS (https://www.bbbls.net/) and director Jildou de Jong of Thermeleon (https://thermeleon.nl/) discussed the opportunities they can offer growers to save energy in the greenhouse. BBBLS developed a sustainable greenhouse with double paned roof and wall with large panes. When climate, weather or daylight requires it, soap bubbles fill the space between panes and boost insulation by 10 times. When insulation is not required anymore, the bubbles are removed to permit maximum light transmissions. Thermeleon has developed a heat battery that increases the energy efficiency of greenhouses. By strategically storing the surplus of heat during the day, the product offers sustainable heating at night. The result is a significant reduction in energy demand and a more sustainable greenhouse. These are two innovative tools that could offer a solution for growers, according to De Jong and Paardekooper.

Save up to 80% on energy input
“At BBBLS we are a firm believer in the Trias Energetica: first save as much energy as possible, then fill in the remaining demand using renewables and only use fossil fuels if there is no other option available”, says Anton Paardekooper of BBBLS. “We directly apply this first step in our greenhouse design. Using an innovative method of soap bubble insulation, we can save up to 80% on energy input compared to current high-tech greenhouses. Because our energy demand is dramatically lower than the current standard, we can operate the greenhouse fully electrical with energy from renewable sources, achieving climate neutral operations.”

Paardekooper believes that applying multiple energy saving innovations is key. “That means combining the most sustainable lighting, and the use of heat/cold storage. However, applying these solutions only makes sense if you reduce your energy input first. That is why it is important that companies that have an innovative solution for saving energy combine their powers in telling this story of energy reduction first.”

What we see now in Dutch horticulture is the rise of investments in geothermal energy, Paardekooper continues. “This is of course a good thing, but if you don’t reduce your energy input there is such a massive amount of geothermal energy needed to heat the greenhouses. Growers will never be able to run their greenhouses on geothermal heat 100% of the year if they don’t invest into energy saving solutions. We therefore feel that the focus in Horticulture energy transition should shift towards the first point of the Trias Energetica, so the renewable options available can be used most efficiently.”

Great need for sustainable alternatives
As said, the greenhouse horticulture sector in the Netherlands has the ambition to be climate neutral by 2040. At the moment, however, about 90% of the energy in greenhouses is still generated by burning fossil fuels, mainly natural gas, says Jildou de Jong of Thermeleon. “Of the total natural gas consumption in the Netherlands, 9% is used by the greenhouse horticulture sector. At the same time, gas prices are extremely high. As a result, there is a great need for an affordable (sustainable) alternative to reduce the total energy demand for both cooling and heating and to lower the associated energy costs. After all, you don’t have to replace everything you don’t use with renewable energy sources.”

De Jong indicates that a greenhouse generates more heat year-round than the current (fossil fuel supplied) heat demand. This surplus energy is no less than an equivalent of 30 to 60 m3 natural gas per m2 greenhouse per year, and therefore more than the current average natural gas consumption. “However, there is a timing problem: of course, extra heat is generated during the day, but there is demand for it at night. In addition, the excess heat is lost through the windows together with the CO2 supply required for optimal plant growth, resulting in additional CO2 emissions and therefore additional costs – with the expected price increase for CO2.”

More energy-efficient greenhouse
Thermeleon solves these problems by making strategic use of the excess heat already present in the greenhouse. The Heat Battery provides both sustainable cooling and heating and thus provides 10 to 30% of the energy demand. The result: a more energy-efficient greenhouse that dampens the extreme temperature peaks of the indoor climate for optimal plant growth. “There is no ‘one-size-fits-all’ solution to achieve climate-neutral greenhouse horticulture. For example, geothermal energy and geothermal energy are a welcome source, but not suitable for every grower; and rising demand and declining subsidies are increasing associated costs. That is why energy reduction is always welcome,” says De Jong.

“The increase in complexity and variety in energy sources, even within a single greenhouse, requires not only technical but also social innovation: from growers and stakeholders in the sector. It is important that the government provides growers with quality and tailor-made advice about the options for increasing sustainability. So that the grower has a positive starting point. The regional context must be considered in order to efficiently link energy surpluses and shortages. Due to the increasing share of sustainable energy sources and the additional peak and off-peak capacity, this is a complex puzzle.”

The tailor-made advice for each grower also includes help to finalize the business case and financing, says De Jong. “The complex landscape of electricity sales and emergency supplies to the grid must also be included on this balance sheet, including an estimate of the future. In order for this valuable and innovative sector to continue to thrive in the future, we cannot leave the growers to the fate of the capricious energy market.”


Source: Greentech